Okyanusların plastik çöplüğüne dönmesi sonucu doğal hayatın can çekiştiğini gözler önüne seren yeni bir araştırma yapıldı. Buna nazaran 3 kilometrelik derinliklerden alınan okyanus çökeltileri üzerine yapılan tahliller, tabanlarda bulunan plastik ölçüsünün okyanusların yüzeyinde bulunandan 30 kat daha fazla olabileceğini gösteriyor.
Avustralya bilim ajansı olan Milletler Topluluğu Bilimsel ve Endüstriyel Araştırma Örgütü (CSIRO), ülkenin güneyinde bulunan Büyük Avustralya Körfezi’nin kıyılarından 300 km uzaklıktaki 6 bölgede okyanus tabanından numuneler alıp tahlil etti.
51 numuneyi tahlil eden araştırmacılar, her gram çökeltide -suyun kendi yükünün haricinde- ortalama 1.26 plastik parçacığın olduğunu buldu.
Çapı 5 mm’den küçük bu mikroplastik parçacıklar, genel olarak daha büyük plastik hususların parçalanıp ayrılmasının sonucu olarak ortaya çıkar.
‘Plastiğin her yerde olabileceğini gösteriyor’
Kurumun baş araştırmacılarından ve Frontiers in Marine Science mecmuasında yayımlanan araştırmanın muharrirlerinden biri olan Dr. Denise Hardesty, bu kadar uzaklıkta ve derinlikte mikroplastiklerin bulunmasının aslında plastiğin her yerde olabileceğini işaret ettiğini anlattı:
“Bu durum, yaşadığımız dünya ve tüketici alışkanlıklarımızın, saflığını en çok korumuş olduğu kabul edilen okyanusların üzerindeki tesiriyle ilgili düşünmemize yol açıyor. Bu büyük maviliğin büyük bir çöp çukuru haline gelmediğinden emin olmalıyız.”
‘Mikroskopik tahliller bunların bir vakitler tüketici ürünleriydi’
Su sütunu, deniz, ırmak ya da göllerin yüzeyinden alt çökeltiye kadar bulunan suyu işret eden bir kavram.
Elde edilen plastiklerin ne kadar eski olduğunu ya da neyden parçalandığını bilmenin mümkün olmadığını belirten Hardesty, lakin mikroskop altında görülen biçimlerde bakıldığına bunların bir vakitler tüketici eserleri olduğunu gösterdiğini söyledi.
Kum maçalar, mart ile nisan 2017 ayları ortasında, kıyıdan 288 ile 349 km uzaklıkta ve 1655 ile 3 bin 16 km derinlikten elde edilmişti.
Araştırmacılar, kendi numunelerinden ile başka örgütlerin yaptığı araştırmalardan yola çıkarak, global olarak okyanus tabanlarında 14.4 milyon ton mikroplastik olduğu sonucuna vardı.
‘Günlük olarak giren plastiğe nazaran küçük bir rakam’
Bu sayı çok büyük görünse de Hardesty, günlük olarak okyanusa giren plastikle karşılaştırıldığında bu sayının küçük kaldığı görüşünde.
Son araştırmadaysa, muharrir okyanus tabanında bulunan mikroplastiğin tartısının yüzeydekinden 34 ila 57 kat daha fazla olabileceğini varsayım ettiklerini belirtti.
Yapılan hesaplamalarda kimi eksik istikametlerin olabileceğini de belirten Hardesty, lakin ellerindeki en yeterli bilgilere dayandığını söyledi ve şu tabirleri kullandı: “İnsanlara konuştuğumuz şeyin kapsamı ve ölçeğiyle ilgili bir fikir veriyor.”
‘Denizden daha çok karada sıkışıp kalıyor’
Plastiklerin büyük çoğunluğunun kıyı şeritlerinde toplandığını düşündüğünü söyleyen Hardest, “Denizden daha çok karada sıkışıp kalıyor” dedi.
ylül’de yayımlanan bir araştırma 2016 yılında deniz ve ırmaklarda 19 ila 23 milyon ton plastiğin olduğunu iddiasında bulunmuştu.
‘Yıllık olarak 8.5 milyon ton plastik okyanuslara giriyor’
Science mecmuasında yayımlana evvelki araştırmaya nazaran ise, yıllık olarak 8.5 milyon ton plastik okyanuslara giriyor. Öbür bir araştırmaya ise, 250 bin ton plastiğin okyanus yüzeylerinde olduğu varsayım ediyor.
Batı Avustralya Üniversitesi Okyanus Enstitüsü’nden deniz biyoloğu olan ve 15 yıldırı plastik kirliliği araştıran Dr. Julia Reisser, ” Deniz bilimleri topluluğu hakikaten plastiğin nerede olduğunu buluma konusunu başa takmış” dedi.
Kendisi araştırmada yer almazsa da yapılan son araştırmanın global eforlara kıymetli bir katkı sağladığını belirten Reisser, Avustralya’da derin denizlerden elde edilen bilgilerin gelecek araştırmalarla birleştirilip daha net bir tabloyu elde etmeyi umduğunu söyledi.
Plastiğin okyanus hayatına olan tesirini anlamak için birden fazla bilimsel metoda muhtaçlık var. Büyük plastikler öylece dolaşabiliyorken, mikroplastik ya da küçücük plastikler planktonlardan balinaya kadar geniş hayvan tipleri tarafından tüketilebiliyor.
‘Plastiklerin en son bahtı derin denizler’
Temel husus olarak deniz yosunu kullanarak yeni plastikleri araştırmak için bir tertip kuran Reisser, “Bence deniz plastiklerin sonuncu kaderi(yeri) derin denizler. Lakin biz istikrardan çok uzağız” dedi.
Reisser “Eğer binlerce yıl geleceğe seyahat edebilsek, plastik yavaş yavaş parçalanır ve kıyılardan atılırdı” diye konuştu.
70 ülke başkanı, Eylül ayında, 2050 yılında kadar plastiğin okyanuslara girmesini engelleme gayesini de içeren biyoçeşitlilik kaybını aksine çevirmek için istekli bir taahhüdü imzaladılar.
Bir Cevap Yaz