Polonya’da iktidardaki muhafazakar Hukuk ve Adalet Partisi’nin (PiS) başvurusu sonucu Anayasa Mahkemesi’nin kalıtım bozukluğu olan fetüsü aldırmanın anayasanın ihlali olduğuna karar vermesiyle kürtajın neredeyse tümden yasak hale gelmesi, protesto edildi.
Perşembe gecesi başşehir Varşova’da Anayasa Mahkemesi’nden PiS’in kurucusu ve başkanı olan Jarosław Kaczynski’nin (Kaçinski) konutuna yürüyen protestocular, ellerinde mumlar ve ‘İşkence’ yazılı posterler taşıdı.
Koronavirüs tedbirleri gerekçesiyle 10’dan fazla kişinin toplanmasının yasak olduğu Varşova’da, Başbakan Yardımcısı Kaçinski’nin meskenini kordona alan güvenlik güçleri, protestoculara müdahale etti.
Polisin biber gazı ve fizikî güç kullanmasıyla birlikte çatışmalar çıktı, 15 kişi gözaltına alındı.
Başkentte cuma sabahı dağılan protestocular ‘eylemlere devam’ açıklaması yaptı.
Krakow, Lodz, Szczecin ve başka kentler de protestolara sahne oldu.
Avrupa’nın en katı kürtaj maddesine sahip, nüfusunun çoğunluğu Katolik olan Polonya’da Anayasa Mahkemesi’nin kararı sonrası, sadece ensest, tecavüz ve annenin sıhhatinin risk altında olduğu durumlarda kürtaja yasal olarak müsaade verilecek.
Polonya’daki kürtaj olaylarının yüzde 98’i, kalıtım bozukluğu olan fetüsü aldırmaya müsaade veren 1993 tarihli bir mahkeme kararına dayanıyordu.
PiS milletvekilleri bu mahekeme kararını geçen yıl üyelerinin birden fazla iktidar tarafından atanmış Anayasa Mahkemesi’ne taşımıştı.
Anayasa Mahkemesi’nin kararına Polonya merkezli Helsinki İnsan Hakları Derneği’nden avukat Malgorzata Szulecka “Tamamen haksız bu karar bayanlara insanlık dışı muamelenin önünü açacak” yansısını gösterdi.
Avrupa Kurulu’nun İnsan Hakları Komitesi Lideri Dunja Mijatovic, “Kadın hakları açısından üzücü bir gün. Polonya’da neredeyse tüm yasal kürtajların temelini ortadan kaldırmak, yasağa tekabül ediyor ve insan haklarını ihlal ediyor” diye tweetledi.
Polonya’da Kürtaja Son kümesinin üyesi Kaja Godek ise mahkeme kararını memnuniyetle karşıladıklarını açıklayarak “Bugün Polonya, Avrupa için bir örnektir, dünya için örnektir” dedi.
Karar öncesi, milletlerarası insan hakları ve bayan dernekleri, itiraz müracaatının hükümetin bayan haklarına yaptığı daima atakların bir devamı olduğu ve yargının bağımsızlığını zayıflattığına dair ortak bildiri yayımladı.
Polonya’da 2016’da kürtajın büsbütün yasaklanması tasarısı geniş çaplı protestolar ve bayan grevleri sonucunda parlamentoda ezici çoğunlukla reddedilmişti.
Bir Cevap Yaz