Gayrimenkulde ‘rant vergisi’ yürürlüğe girdi, gelirin tümü devletin

Dünya.com’dan Hüseyin Gökçe’nin haberine nazaran, kamuoyunda rant vergisi olarak bilinen, yerlerde imar kaynaklı paha artışlarının kamuya (belediyeler, Bakanlık ve Hazine) ödenmesini öngören düzenlemenin uygulama yönetmeliği yayımlandı.

Etraf ve Şehircilik Bakanlığı, imar planı değişikliğine bağlı olarak taşınmazlarda meydana gelen bedel artışlarına ait paha artış hisselerinin belirlenmesi ve bunların dağıtımına ait temelleri belirledi.

20 Şubat’ta Resmi Gazete’de yayımlanan torba yasa ile İmar Kanunu’na Ek Unsur 8 eklenmişti. Bu husus ile rastgele bir taşınmazda, imar geçmesi sonucu oluşan bedel artışının sahibi tarafından ‘değer artışı payı’ olarak ödenmesi karara bağlanmıştı. Dün yayımlanan yönetmelik ile bu kıymet artışının tespit edilmesi, dağıtılmasına ait yol ve temeller düzenlendi.

Taşınmazın yeni pahası ortalamanın altında olamayacak

Buna nazaran, imar sonucu taşınmazda oluşan paha artışlarının tespiti, en az iki yetkili gayrimenkul değerleme kuruluşuna yaptırılacak. Değerleme kuruluşları, imar planı değişikliği talep edilen taşınmazın birinci kıymeti ile son bedelini farklı ayrı belirleyecekler. Bu kuruluşların hazırlayacakları raporlar, taşınmazın piyasa kıymetinin belirlenmesine temel olacak. Bu raporlar değer takdiri komiteleri tarafından incelenerek, bedel artış hissesi hesaplanacak. Olağan kurallarda bu iki raporun aritmetik ortalaması alınacak ve taşınmazın yeni pahası ortalamanın altında olamayacak.

Değer takdiri kurulunda; kent plancısı, harita mühendisi, inşaat mühendisi, mimar ile lisanlı gayrimenkul değerleme uzmanlarından oluşan en az 5 asil, 3 yedek üye bulunacak.

Kıymet artış hissesine ait yapılan taşınmaz değerlemesinde taşınmaz üzerindeki mevcut yapı, tesis, eklentiler ve başka muhdesat (başkasına ilişkin bina, ağaç vs) bedeli dikkate alınmayacak.

Gecikme artırımı alınacak

Paha artış hissesi, taşınmazın birinci satışında yahut ruhsat alımı basamağında bakanlığa yahut belediyelere ödenecek. Paha artış hissesi ödenmeyen taşınmazın satışına müsaade verilmeyecek, yapı ruhsatı düzenlenmeyecek.

Paha artış hissesi, belirlendiği yıl ile ödendiği tarih ortasında tekrar değerleme oranı kadar artırılarak uygulanacak. Müddetinde ödenmeyen yahut eksik ödenen paha artış hissesi için ise Amme Alacaklarının Tahsili Adabı hakkında kanunda öngörülen gecikme artırımı alınacak.

Kıymet artış hissesi tahsil edildikten sonra, imar planında değişiklik yapılması yahut planın eski haline getirilmesi durumunda pahada azalma tespit edilirse, yönetimin yaptığı masraflar düşüldükten sonra bir yıl içinde iade edilecek.

Tapuya şerh düşülecek

Onaylanan imar planı değişikliği, ilgili yönetim tarafından tapu müdürlüklerine bildirilecek. Tapuya, taşınmazın kıymet artışına tabi olduğu, satışta paha artış hissesinin ödenip ödenmediğinin sorgulanması gerektiğine ait şerh konulacak. Bu şerh, taşınmazın birinci satışında yahut yapı ruhsat kademesinde paha artış hissesi yatırıldıktan sonra kaldırılacak.

Belediyelerin hissesi düşülecek kalan para bütçeye

Bedel artış hissesi, büyükşehir belediyesinin olduğu vilayetlerde; yüzde 25’i büyükşehir belediyesinin ilgili hesabına, yüzde 25’i ilgili ilçe belediyesinin ilgili hesabına, yüzde 25’i bakanlığın Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı’na aktarılacak.

Büyükşehir belediyesi olmayan vilayetlerde ise; yüzde 40’ı imar planı değişikliğini onaylayan yönetimde açılacak ilgili hesaba, yüzde 30’u Bakanlığın Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı’na aktarılacak. Bakanlığın onayladığı imar planlarında ise onaylanan imar planı değişikliğinden kaynaklanan bedel artışının yüzde 75’i Bakanlığın Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı’na, kalan paha artış hissesinin; büyükşehir belediyesinin olduğu vilayetlerde yüzde 15’i büyükşehir belediyesinin ilgili hesabına, yüzde 10’u ilgili ilçe belediyesinin ilgili hesabına aktarılacak. Bunların dışında kalan meblağlar ise bütçeye gelir olarak kaydedilmek üzere Hazine hesabına aktarılacak.

Bir Cevap Yaz

Yorumlar