CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun başdanışmanı ve İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Türkiye’de tabir özgürlüğünün durumuna ait hazırladığı raporda, 2020’nin başından bu yana 20 gazetecinin tutuklandığını, toplumsal medya paylaşımı nedeniyle 187 kişi hakkında dava açıldığını tespitini paylaştı.
Tanrıkulu’nun kaleme aldığı ‘Düşünceyi Tabir Özgürlüğü İhlal Raporu’na nazaran yılın birinci 9 ayında; 29 gazeteci, muharrir ve yayıncı mahkum olurken; 20 gazeteci de tutuklandı. Bu mühlet zarfında 57 gazeteciye soruşturma açıldı, 65 gazeteci gözaltına alındı ve 20 gazeteci taarruza uğradı. Toplam 537 haber ve basılı yayın organı toplatma ve erişim pürüzüyle karşı karşıya kaldı. 16 kişi kanıyı söz nedeniyle mahkûm oldu. 187 bireye ise toplumsal medya paylaşımları nedeniyle soruşturma açıldı.
‘Sputnik çalışanlarının konutlarına akın teşebbüsü oldu’
Gazetecilere yönelik düşmanlığın arttığı vurgulanan raporda, bu durumun sebebinin ‘hükümetin tutumu’ olduğu tez edilerek, şu sözler kullanıldı:
“Önceki yıllarda pek yaşanmayan taarruzlar tehditler son derece artmış durumdadır”
Raporda 29 Şubat’ta Ankara’daki Sputnik çalışanlarının konutlarına düzenlenen taarruzlar da hatırlatıldı:
“29 Şubat günü Ankara’da Sputnik Haber Ajansı Ankara Temsilciliği’nde çalışan üç gazetecinin meskenlerine kimliği belgisiz şahıslar tarafından hücum teşebbüsünde bulunuldu. Şikayet için polis karakoluna giden gazeteciler, Sputnik’in İngilizce sayfasında yer alan Hatay’a ait bir haber nedeniyle gözaltına alındı. Birebir soruşturma kapsamında İstanbul’da Sputnik Türkiye Genel Yayın Direktörü de gözaltına alındı. Ajansın ofisinde da arama yapıldı. Dört gazeteci 1 Mart günü tabir süreçlerinin akabinde hür bırakıldı.”
Tanrıkulu, sırf memleketler arası haber ajansı çalışanlarının değil 10 farklı kentteki ulusal ve lokal basın çalışanı gazetecilerin de 9 aylık devirde hücuma uğradığını kaydetti.
‘Yüzlerce haber engellendi ve silindi’
CHP’li ismin hazırladığı raporun bir kısmı ise haber sansürleri ve basın kartı iptallerinde gelinen nokta oldu. Buna nazaran, Ocak ayında 28 gazetecinin basın kartları Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığı tarafından iptal edildi. Fakat yansılar üzerine birkaç gün içinde iptal kararı kaldırıldı. Bu hususta resmi bir açıklama yapılmadığı için daha sonraki aylara ait dataya ulaşılamadı.
Raporda paylaşılan bilgilere nazaran Toplumsal Medya Yasası’nın 1 Ekim’de yürürlüğe girmesi üzerine, son 3 ayda Türkiye’de en az 347 internet haberinin sansürlendi. 2018 ve 2019 yıllarında 150’ye yakın yasak getirildi, internet üzerinden engellenen ve silinen haber sayısı binlere ulaştı.
RTÜK’ten 4 ayda 40’ın üzerinde yasak
Tanrıkulu, mahkemeler aracılığıyla alınan yayın yasağı kararların hadiseler ve şahıslar hakkında yayın yapmayı engellediğine de işaret etti. Rapora nazaran RTÜK dataları, 2010 yılından bugüne kadar geçen müddette mahkemeler aracılığıyla 600’ü aşkın yayın yasağı getirildiğini gösterdi. Yayın yasağı getirilen haber mevzuları ortasında iş cinayetleri, yolsuzluk tezleri, bayana şiddet davaları ile tecavüz davaları üzere vakalar yer aldı. Bu kapsamda mahkemeler aracılığıyla alınan yayın yasağı sayısı 2010’da 4 iken, 2015’te 37’ye, 2018’de ise rekor kırarak 164’e ulaştı. Yalnızca 2020’nin birinci dört ayında alınan ve RTÜK’ün internet sitesinde belirtilen yasaklar ise 40’ı geçti.
Bir Cevap Yaz