ABD’de 3 Kasım başkanlık seçimleri öncesi lider yardımcısı adayları Pence ve Harris, Utah’ın Salt Lake City kentindeki canlı yayın tartışmasında karşı karşıya geldi.
USA Today Washington Ofis Şefi Susan Page’in moderatörlüğünde yapılan tartışmada, Kovid-19 nedeniyle adayların ortasına plastik cam bölme yerleştirildi.
Tartışma, 29 Eylül’de lider adayları Cumhuriyetçi Donald Trump ve Demokrat Joe Biden ortasında yapılan tartışmaya nazaran daha sakin geçerken, Biden ve Harris hem tartışmanın başında hem de sonunda birbirini selamladı.
ABD’yi tesiri altına alan Kovid-19 salgını hususuyla başlayan tartışmada birinci kelamı alan Kamala Harris, “Amerikan halkı, bugüne kadarki idareler ortasında en makus başkanlık başarısızlığına şahit oldu” tabirini kullandı.
ABD’de 7 milyondan fazla kişinin enfekte olduğuna ve 200 bin kişinin hayatını yitirdiğine işaret eden Harris, “28 Ocak’ta Lider Yardımcısı Pence ve Lider Trump, bu pandeminin tabiatı hakkında daha çok bilgiliydi. Bunun ölümcül olduğunu, hava yoluyla bulaşabileceğini ve genç insanlara bulaşabileceğini biliyorlardı. Fakat size söylemediler. Biliyorlardı fakat bunu örtbas ettiler” dedi.
Pence ise Kovid-19 konusunda, “Bu yıl çok şiddetli vakitlerden geçtik. Ancak Amerikan halkının şunu bilmesini isterim ki birinci günden bu yana Trump, Amerikan halkının sıhhatini her şeyin önüne koydu” diye konuştu.
Çin’den gelen 5 bireyden Kovid-19 çıkmasının akabinde Çin’den gelen uçuşları askıya aldığını vurgulayan Pence, “Harris ve Biden bu karara karşı çıktı. Bunun yabancı düşmanlığı ve çılgınca olduğunu söyledi” tabirini kullandı.
Kovid-19 konusunda sert eleştiriler
Harris ise tekrar kelam alarak, “Trump idaresinin yaptığını argüman ettiği şey neyse işe yaramadığı ortada. Bu ülkede 210 binden fazla insan ömrünü kaybetti” dedi.
Pence ise hayatını kaybeden Amerikalıların her vakit kalplerinde olacağını belirterek, “Amerikan halkının son 8 ayda yaptıklarının işe yaramadığını söylerseniz bu, Amerikan halkının yaptığı fedakarlıklara karşı büyük bir kötülük olur” tabirini kullandı.
Trump’ın Yüksek Mahkeme Yargıçlığı adaylığına Amy Barrett’i gösterdiği aktifliğe katılan birçok şahısta Kovid-19 çıkmasına ait Pence, “Bu açık yerde yapılan bir etkinlikti. Lider Trump ve ben Amerikan halkının kendi seçimini yapması gerektiğine inanıyorum. Harris ve Biden ise daima talimatlardan bahsediyor” değerlendirmesinde bulundu.
Harris ise Trump idaresinin Kovid-19 konusundaki gerçekleri sakladığını savunarak, “Amerikan halkına hürmet gösteriyorsunuz. Onlara hürmet göstermek demek, onlara doğruyu söylemektir” karşılığını verdi.
‘Trump söylerse aşı olmam’
Moderatörün Kovid-19 aşısının onaylanması durumunda aşı olup olmayacağını sorması üzerine Harris, “Kamu sıhhati uzmanları bize aşı olmamız gerektiğini söylerse, aşı olmalıyız ve ben birinci başta sıraya giren kişi olurum. Ancak bunu Trump derse, aşı olmam” cevabını verdi.
Harris’in bu karşılığı üzerine Pence, “Aşı üzerine halkın inancını baltalamaya devam ediyorsunuz. Siyasetinize insan hayatlarını alet ediyorsunuz” reaksiyonunu gösterdi.
Obama idaresinde Biden lider yardımcısıyken yaşanan Domuz Gribi salgınını anımsatan Pence, “Asıl idare başarısızlığının ne olduğunu 2009’da ABD’de Domuz Gribi salgını yaşanırken gördük” dedi.
Biden ve Trump’ın ayrıntılı sıhhat kayıtlarının yayınlanmamasına ait bir soru üzerine Pence, Trump’ın Kovid-19 testi ‘pozitif’ çıktıktan sonra hekimlerinin gerekli her bilgiyi yayımladığını anımsatarak, “Amerikan halkının liderlerinin sıhhatini bilme hakkı var, biz de bu biçimde davranmaya devam edeceğiz” dedi.
Harris ise Biden’ın sıhhat kayıtları ve vergi kayıtları konusunda Trump’tan daha şeffaf olduğunu belirterek, “Araştırmacı gazetecilik sayesinde Trump’ın 750 dolar vergi ödediğini gördük. Bunu birinci duyduğumda 750 bin dolardır diye düşünmüştüm lakin 750 dolarmış. Trump’ın 400 milyon dolar borcu olduğunu da biliyoruz” diye konuştu.
Vergi tartışması
Iktisat başlığında ise Harris ve Pence ortasında ‘vergi’ tartışması yaşandı. Pence Trump idaresinin yaptığı vergi düzenlemeleri ile 4 kişilik bir ailenin 2 bin dolar vergiden kar ettiğini söyleyerek, “Biden, vergilerinizi yükseltecek” dedi.
Harris ise bunun hakikat olmadığını belirterek, “Biz yıllık geliri 400 bin dolardan az olanlar için vergileri yükseltmeyeceğiz” diye Pence’e karşı çıktı.
Pence’in kelamını kesmesi üzerine ise Harris, rakibine dönerek, “Sayın Lider Yardımcısı şu an ben konuşuyorum” dedi.
İklim değişikliği konusunda yaptıkları ile gurur duyduklarını belirten Pence, Paris İklim Muahedesini eleştirirken, Harris ise seçilmeleri durumunda muahedeye tekrar döneceklerin söyledi.
Çin konusunda da başka düştüler
Çin ile bağların de gündeme geldiği tartışmada Harris, “Başkan Yardımcısı Pence bundan başarıymış üzere kelam etse de Trump idaresi Çin ile girdiği ticaret savaşını kaybetti” dedi.
Pence ise bunun üzerine, “Joe Biden Çin ile savaşmadı bile. Biden son yıllarda Komünist Çin’i en çok öven kişiydi” halinde konuştu.
Kovid-19 salgınının sorumlusunun da Çin olduğunu lisana getiren Pence, “Biz güçlü duracağız” iletisini verdi.
Harris ise “Trump idarenin Çin’e karşı bakış açısı ve yaklaşımı Amerikan hayatlarının kaybedilmesi ile sonuçlandı” tenkidinde bulundu.
Dış siyasette ‘Kasım Süleymani’ ayrışması
Tartışmanın dış siyasetle ilgili kısmında Trump idaresini ‘müttefiklerimize ihanet etti’ halinde suçlayan Harris, “Trump dünyanın dört bir tarafında diktatörlere kucak açtı. Mesela Rusya. Trump idaresi, seçimlerimize müdahale eden Rusya’nın önderi Putin ile çok güzel geçindi” yorumunu yaptı.
Trump’ın İran’la nükleer mutabakattan geri çekilmesini yanlışsız bulmadıklarını kaydeden Harris, “Artık ABD olarak daha güvensiziz. Trump’ın bu izolasyonist yaklaşımı bizi daha inançsız bir noktaya getirdi” tabirini kullandı.
Harris’in kelamlarına, “NATO’daki dostlarımızla ve müttefiklerimizle çok yeterli bağlantılarımız var” diye karşılık veren Pence ise Trump’ın ABD’nin Tel Aviv’deki büyükelçiliğini Kudüs’e taşıdığını, DEAŞ’ı büsbütün ortadan kaldırdığını ve DEAŞ’ın kelamda başkanı Ebubekir El Bağdadi’yi öldürdüklerini belirtti.
Pence, “Obama idaresi yüzlerce Amerikalının hayatından sorumlu olan Kasım Süleymani’yi güçlendirmekten diğer bir şey yapmadı. Lider Trump ise onu ortadan kaldırma konusunda tereddüt etmedi. Artık kalkmış Biden ve takımı Süleymani kararımızı eleştiriyor, çok yazık” değerlendirmesinde bulundu.
Yüksek Mahkeme adayı konusunda zıt görüşler
İki lider yardımcısı adayının ayrıştığı bir öbür nokta ise Trump’ın seçimlerden evvel Yüksek Mahkeme’ye aday gösterdiği yargıç Amy Barrett oldu.
Pence, Barrett konusunda epeyce heyecanlı olduklarını ve Senato’da Barrett’ın süratli bir formda onaylanmasını beklediklerini lisana getirdi. Harris ise “Şu anda halihazırda seçimler başlamış durumda, yeni Başkan’ın yeni yargıcı belirlemesi gerekir” biçiminde Pence”e itiraz etti.
Harris’in, Pence’in “Eğer seçimleri kazanırsanız Yüksek Mahkemenin yapısını değiştirecek misiniz?” biçimindeki ısrarlı sorusuna karşılık vermekten kaçınması ise dikkati çekti.
George Floyd’un vefatının akabinde yaşanan gelişmeleri de pahalandıran iki aday, polis ve kriminal sistemin reforme edilip edilmemesi gerektiği konusunda da farklı fikirler ortaya koydu. Harris, polis ve yargı ıslahatını savunurken, Pence polislere ve yargı sistemine güvendiklerini lisana getirdi.
Pence, 2016’da Trump ile kendisi seçimleri kazandıktan sonra Demokratların adeta bir siyasi darbe yapmaya çalıştıklarını savunarak, “Demokratlar 3,5 yıldır seçimlerin sonuçlarını geri çevirmeye çalışıyorlar. Evvel bir Rusya soruşturması, sonra azil soruşturması ve sonuçta ellerinde hiçbir şey yoktu.” tabirlerini kullandı.
Canlı yayında farklı anlar
Tartışmada Cumhuriyetçi Aday Mike Pence’in sol gözünün kızarıklığı toplumsal medyada sıkça konuşulan mevzulardan oldu.
Öte yandan yayında Pence’in başına konan ve yaklaşık 2 dakika orada kalan sinek de toplumsal medyada alay konusu olurken, sineğin ismine Twitter hesabı açılması da dikkati çekti.
Bir Cevap Yaz